پاسخ فرکانسی میکروفون چیست؟

منحنی پاسخ فرکانسی، سطح سیگنال خروجی میکروفون را بر حسب دسیبل در فرکانس‌های گوناگون نشان می‌دهد. سطح خروجی در فرکانس یک کیلوهرتز جایی است که خط منحنی معادل صفر دسیبل است و سطوح سیگنال خروجی در سایر فرکانس‌ها در قیاس با سطح ۰ دسیبل سنجیده می‌شوند.

شکل منحنی پاسخ فرکانسی، نحوه‌ پاسخگویی میکروفون را به یک منبع صوتی که در فاصله‌ای مشخص قرار دارد معین می‌سازد. برای مثال میکروفونی با پاسخ فرکانسی پهن و یکنواخت، فرکانس‌های اصلی را به همان نسبتی که در منبع صوت هستند برای میکسر ارسال می‌کند. سیگنالی که این میکروفون به میکسر ارسال می‌کند بسیار شبیه صدایی است که توسط منبع صدا تولید شده است.

اغلب میکروفون‌های یک جهتی هنگامی که در فاصله‌ی چند سانتی‌متری از منبع صوت استفاده می‌شوند فرکانس‌های پایین را بیشتر تقویت می‌کنند. شاید شنیده باشید هنگامی که یک مداح یا همخوان، میکروفون را در نزدیکی دهان خود نگه می‌دارد و می‌خواند صدای وی بم‌تر و پر حجم به گوش می‌رسد (معمولات مداح‌ها از این پدیده در شور خواندن برای پرحجم کردن صدا استفاده می‌کنند). این افزایش دامنه‌ی فرکانس‌های پایین، که متناسب با میزان نزدیکی میکروفون به منبع صوت است «پدیده‌ی مجاورت» نامیده‌ می‌شود و اغلب در منحنی پاسخ فرکانسی با خط چین مشخص می‌شود. اگر میکروفون بیش از حد به منبع صوت یا دهان نزدیک باشد ممکن است در صدا اعوجاج و خش (دیستورت) ایجاد شود که در پایین آمدن کیفیت صدا بسیار موثر است. اینکه در چه فاصله‌ای و در چه میزان از بلندی صدا، میکروفون دچار این افت کیفیت شود به نوع و جنس میکروفون بستگی دارد. البته برخی میکروفون‌های گران قیمت روی بدنه‌ی خود دکمه‌ای دارند که می‌تواند مانند فیلتری عمل کرده و تا حدودی اثرات پدیده‌ی مجاورت را جبران کند. همچنین می‌توان با استفاده از تنظیمات صدا بر روی میز صدا (میکسر یا اکو) تا حدودی این فرکانس‌های بم را تضعیف کرد تا صدا طبیعی‌تر به نظر‌آید. با این کار در حقیقت دامنه مولفه‌های فرکانس پایین که توسط میکروفون گرفته شده کاهش می‌یابد. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که اگر حجم صدا و یا پدیده‌ی مجاورت زیاد باشد، در صدا اعوجاج ایجاد شده و این اعوجاج با تنظیمات میز صدا قابل برطرف کردن نیست.

در عکس زیر پاسخ فرکانسی یک میکروفون را مشاهده می‌نمایید که پایین‌ترین فرکانسی که میکروفون می‌گیرد حدود ۳۰ هرتز و بالاترین آن حدود ۲۰K هرتز است. این میکروفون در ۵k هرتز بیشتری گیرایی را داشته و در نتیجه صدایی میدرنج رو به زیر دارد. به عنوان مثال میکرفونی با همین پاسخ فرکانسی برای مداحانی با صدای بم مناسب است (گرچه از لحاظ اصول صدابرداری این پیشنهاد درست نیست!)

mc840chrte

پدیده‌ی مجاورت یا بم شدن صدا در اثر نزدیکی بیش از حد میکروفون به دهان، با نقطه چین نشان داده شده است که فرکانس‌های حدود ۱۵۰ هرتز را بیشتر از همه تحت تأثیر قرار می‌دهد.

ضمنا این نمودار در دفترچه راهنمای میکروفون‌ها موجود است. هرچه برند میکروفون معتبرتر باشد، این نمودار دقیقتر و قابل اعتماد تر است.

دیدگاهتان را بنویسید