ورودی Mic :
این ورودی برای اتصال میکروفن به میکسر بکار می رود. به میکسرها، میتوان انواع میکروفونهای کندانسور و یا داینامیک را به وسیلهی کانکتور XLR متصل نمود. در صورت استفاده از میکروفونهای کندانسور باید منبع تغذیه فانتوم پاور که ۴۸ ولت برق به میکروفون ارسال میکند را روشن نمود. در دستگاه دایناکورد برای هر ۶ ورودی میکروفون یک سوئیچ فانتوم پاور قرار داده شده است. دقت نمایید در صورتی که از میکروفونهای داینامیک استفاده میکنید، به هیچ وجه دکمه فانتوم روشن نباشد. زیرا در صورت وجود اتصال بدنه در میکرفون، ممکن است میکروفون شما به شدت آسیب ببیند.
فانتوم پاور:
با فشار دادن این دکمه ۴۸ ولت برق به میکروفونها ارسال میگردد.
ورودی Line :
این ورودی یک ورودی متقارن می باشد که برای متصل کردن دستگاههای جانبی مانند سی دی پلیر و دیگر پخش کنندههای صدا به کار میرود. و شدت صدای آن ضعیف تر از ورودی Mic می باشد. این ورودی میتواند سیگنالهایی با شدت حداقل -۴۰ dBu و حداکثر +۴۳ dBu را پذیرا باشد.
ضمنا شما میتوانید برای اتصال دو میسکر یا پاور میکسر به همدیگر نیز از این ورودی استفاده نمایید. برای این کار کافی است که یک کابل از یکی از خروجیها با سطح خط لاین از میکسر اولتان به یکی از ورودیهای لاین میکسر دوم متصل نمایید. دقت نمایید که کابل بر روی میکسر اول، به یکی از خروجیهای لاین مانند خروجیهای Master متصل شود. به هیچ وجه، خروجی باندهای یکی دستگاه را به ورودی لاین یک دستگاه دیگر متصل ننمایید!
نکته: وقتی به ورودی میکروفون ماژولی، میکرفون متصل است از ورودی لاین آن ماژول استفاده نکنید.
Insert:
ورودی – خروجی همزمان اینسرت هنگامی استفاده میشود که اپراتور بخواد برای هر ورودی از یک وسیله کمکی، مانند کمپرسور و یا افکتور و … استفاده کند.
پیچ Gain :
گین یا ضریب تقویت شدت سیگنال ورودی ماژول (از طرف میکروفون و لاین) به وسیله ولوم چرخشی Gain تنظیم میگردد. وظیفه این ولوم در حقیقت تنظیم حساسیّت و گیرایی میکروفن است . افزایش ولوم گین این امکان را به شما میدهد که با تقویت بیشتر صدای ورودی از میکروفون، حساسیت میکروفون نسبت به صداهای اطراف را افزایش دهید. گاهی ممکن است به نظر برسد که این افزایش حساسیت منجر به بازتر و شفاف تر شدن صدای میکروفون میشود اما باید در نظر گرفت که بالابردن بیش از حد Gain احتمال وقوع فیدبک و هم چنین دیستورت شدن صدا در پیش تقویت کننده میکسر را افزایش میدهد.
هرچه ولوم گین بیشتر شود، صداهایی که از میکروفون برای میکسر ارسال میگردد بیشتر تقویت میشود، و در نهایت این احساس به وجود میآید که حساسیت میکروفون افزایش پیدا میکند.باید توجه داشت زیاد بودن بیش از حد ولوم گین، موجب دیستورت شدن صدا در لاین ورودی میگردد و این دیستورتیشن ممکن است به صورت خش و خرخر، به وضوح در صدای خروجی از دستگاه شنیده شود. از طرفی پایین بودن بیش از ولوم گین، موجب خفه شدن و پایین آمدن سطح سیگنال میشود.
اگر میکروفون شما از خواننده فاصله دارد می توانید این ولوم را زیاد کنید و اگر فاصله میکروفون از دهان خواننده بسیار کم است، لازم است این ولوم را در حدّ وسط یا کمتر قرار دهید.
اگر این ولوم را زیاد کنید و در میکروفون فریاد بزنید، صدا شکست بر می دارد (دیستور پیدا می کند) و صدایی گوش خراش و خراب به نتیجه می رسد. ترجیحاً این ولوم را دائماً در وسط قرار دهید.
روش تنظیم ولوم گین (Gain Control)
*کنترلر یا همان پیچ گین و فیدر میکروفون را کاملا کم کنید.
*منبع صدا (میکروفون و یا پخش کننده صدا مانند موزیک پلیرها) را به دستگاه متصل نمایید.
*دستگاه پخشی که به ورودی لاین متصل کردهاید را روشن نمایید و یا اگر میکروفون به دستگاه متصل است سعی کنید با صدای بلند تست کنید.
*ولوم گین را به آرامی باز کنید، تا چراغ سبز رنگ Sig در کنار فیدر ورودی روشن شود. ولوم گین را باز هم زیادتر کنید تا جایی که چراغ قرمز رنگ PK نیز روشن شود. روشن شدن چراغ PK نشان دهندهی دیستورت شدن صدا در خط ورودی است. بعد از روشن شدن چراغ PK ولوم گین روی هر عددی بود به اندازه ۶dB کم کنید، این کار برای داشتن هد روم کافی در هنگام اجرای مراسم است. یعنی ممکن است مداح شما، با صدایی بالاتر از آنچه که شما دارید تست میکنید بخواند آن وقت ممکن است صدا دیستورت شود، برای همین ما گین را هنگام تست کمی پایین میآوریم. البته اگر هنگام مداحی احساس کردید که میکرووفن به خوبی صدای مداح را نمیگیرد، با در نظر گرفتن جوانب دیگر کار، ولوم گین را کمی افزایش دهید.
سوئیچ LoCut :
این سوئیچ دقیقا زیر ولوم Gain قرار دارد. هنگامی که این سوئیچ فعال است فرکانسهای زیر ۸۰ هرتز با شیب ۱۸dB در هر اکتاو تضعیف میشود. استفاده از این سوئیچ باعث می شود تا اثر انفجاری حروفی مانند «پ» کمتر شود. معمولا وقتی مجبور هستید که فرکانسهای پایین صدا را افزایش دهید، و یا به هر دلیلی صدای خروجی مقداری بم است، برخی حروف صدایی انفجاری میدهند و به اصطلاح میکوبند. با استفاده این سوئیچ میتوانید تا حدی جلوی این صداهای ناخواسته را بگیرید. از طرفی این سوئیچ میتواند برخی نویزهای ریز که در فرکانسهای پایین وجود دارد را تضعیف کند. (در شکل زید میتوانید نمودار میزان تضعیف فرکانسهای پایین توسط سوئیچ Lo Cut را مشاهده نمایید)
سوئیچ Voice Filter :
فعال بودن این سوئیچ در واقع نوعی اکولایزر را به صدا اعمال میکند که با افزایش نا متقارن فرکانسهای بالا و پایین صدا و کاهش ناچیز قسمتی از فرکانسهای میانی موجب تمیزتر شنیده شدن صدای وکال (خواننده)میشود. شاید در صدابرداری هئیتی شمابا استفاده از این دکمه، تفاوت چندان محسوسی را در صدا مشاهده نکنید اما توصیه میکنم از این امکان میکسرهای دایناکورد استفاده کنید.
کامپریسور comp :
برخی دستگاهها، یک ولوم کامپریسور comp نیز دارند که برای محدود کردن صدای خروجی به کار می رود.
پیچ High یا Treable :
ولوم تریبل برای تنظیم صداهای زیر و وضوح صداست. می توانید شفافیت صدا را با این ولوم کم یا زیاد کنید.برای تنظیم محدودهی فرکانسهای زیر تا فرکانسهای میانی کاربرد دارد. این فرکانسها تقریبا رنج ۱۶Khz تا ۴Khz را شامل میشود. این فرکانسها شامل فرکانسهایی است که صدای زیر را میسازد. کمی تقویت این رنج فرکانسی میشود صدا کمی شفافتر به نظر برسد. زیاده روی در تقویت این فرکانسها موجب زیاد شدن هیس و احتمال به وجود آمدن فیدبک میشود. همچنین زیر بودن بیش از حد صدا، صدای خروجی را لبه دار و تیز میکند که حالتی نا خوشآیند و آزار دهنده است.
پیچ Mid یا Middel :
این رنج فرکانس را میدرنج (Midrange) مینامند. برای تنظیم محدوده میانی صدا به کار میرود. برخی از دستگاههای پیشرفته و عموم میکسرها علاوه بر رنج فرکانسی ۸۰ هرتز (بم) و ۱۲ کیلو هرتز (زیر) امکان تنظیم فرکانس متوسّط را نیز به شما می دهند. این فرکانسها حد فاصل ۴khz تا ۱Khz را شامل میشود. بیشتر صدای تکلم ما در این فرکانس قرار دارد. زیاد کردن این فرکانس این احساس را به شما میدهد که صدا از یک بوق پخش میشود. به عبارتی صدا حالتی کم کیفیت و تودماغی پیدا میکند. بهتر است در زیاد کردن این فرکانس بیشتر دقت کنید.
کنترلکنندهی فرکانسهای میانی Midدر میکسر ها
این قسمت از دو پیچ تشکیل شده است، یکی پیچ فرکانس که با علامت Khz مشخص شده است و از ۱٫ تا ۸ مدرج گردیده و رنگ مشکی دارد. دیگری هم پیچ Mid که رنگ خاکستری دارد و ضریب تقویت فرکانسهای میانی را تعیین میکند. در بسیاری از میکسرها پیچ Mid تنها میتواند محدوده ی فرکانسی خاصی را افزایش یا کاهش دهد. به عنوان مثال در میکسر یاماها Mg124 پیچ Mid فقط محدوده فرکانسی ۲KHz را میتواند تضعیف یا تقویت کند. اما میکسر دایناکورد این امکان را به شما میدهد که بتوانید دقیقا انتخاب کنید چه فرکانسی را میخواهید افزایش و یا کاهش دهید. (برای این کار شما توسط پیچ مشکی رنگ که با علامت Hz مشخص شده، محدودهی فرکانسی مورد نظر را انتخاب میکنید. این محدوده میتواند قسمتی از فرکانسهای بین ۱۰۰Hzتا ۸Khz باشد.
فرکانس ۱۰۰Hz در قسمت چپ پیچ فرکانس قرار دارد و با علامت ۱٫ نشان داده شده است و عدد ۸ در سمت راست میزان ۸KHz را نشان میدهد.
پس از انتخاب فرکانس، میتوانید توسط پیچ سوم، فرکانس انتخاب شده را حداکثر به میزان ۱۵dB کم و یا زیاد نمایید. به عنوان مثال وقتی نیاز دارید فرکانسهای میانی رو به پایین را کم و یا زیاد نمایید، پیچ فرکانس (مشکی رنگ) روی عدد ۵٫ قرار دهید و سپس به کمک پیچ سوم (Mid) شدت بلندی فرکانسهای ۵۰۰Hz و فرکانسهای مجاورش را تغییر دهید.
باید توجه داشته باشید، هر فرکانسی که توسط پیچ فرکانس انتخاب شود، هنگام کم و زیاد کردن شدت آن فرکانس، فرکانسهای اطراف آن نیز تحت تأثیر قرار میگیرد. هر چه میزان تغییر dB بیشتر باشد، بازهی فرکانس بزرگتری تحت تأثیر قرار میگیرد.
برای آنکه دقیق تر بتوانید درک کنید سیستم تغییر فرکانسهای میدرنج در پاور میکسر دایناکورد چگونه کار میکند میتوانید از یک تمرین کوچک استفاده کنید: برای این تمرین، تمام پیچهای اکولایزر را در حالت وسط قرار دهید و فیدر صدا را روی صفر تنظیم کنید. یک پخش کنندهی صدا به لاین ورودی متصل کنید (بهتر است برای تستها و تمرینها از صدای مداحی استفاده کنید. استفاده از موزیک شاید نتواند تصویر درستی از تست و صدایی که میخواهید به آن برسید به شما بدهد)
ولوم فرکانس را به طور کامل به سمت چپ بچرخوانید و پیچ Mid را روی عدد ۱۵+ قرار دهید. پخش کننده صدا را پلی نمایید. حالا به آرامی ولوم فرکانس (پیچ مشکی رنگ) را به سمت راست بچرخوانید. با این کار میتوانید درک کنید که هر فرکانسی چه صدایی میدهد و راحت تر میتوانید تصمیم بگیرید که در هنگام اجرای مراسم، کدام فرکانسها اضافه هستند و باید تضعیف شوند و یا کدام فرکانسها باید تقویت شوند تا به صدای مطلوب برسید.
پیچ Lowیا Bass :
برای کم یا زیاد کردن صدای بم و پری صدا است. شامل فرکانسهای ۱Khz تا ۸۰Hz میشود. کم کردن این فرکانس موجب لاغر و توخالی به نظر به نظر رسیدن صدا و زیاد کردن آن موجب پرحجم شدن و افزایش بیش از حد باعث خفه شدن صدا میشود.
در تنظیم زیر و بم به نکات زیر توجه فرمائید:
صدایی که باس و تریبل آن هر دو بسته باشد تنها یک صدای میانه (بدون حجم و بدون شفافیّت) خواهد بود.
ولوم باس برای تنظیم رنج فرکانسی حدود ۸۰ هرتز است و ولوم تریبل برای تنظیم رنج فرکانسی حدود ۱۲ هزار هرتز.
اگر هر یک از این دو ولوم کم باشد، خواننده خسته می شود و ممکن است گلوی او بگیرد. و اگر هر یک از این ولوم زیاد از حدّ باشد مایه اذیّت و سر درد مستمعین است.
کم بودن صدای زیر و بم صدایی خشک و دل نچسب به ارمغان می آورد و زیاد بودن این دو صدایی با کیفیّت اما خسته کننده!
اگر صدای تیز و نازک گوش شما را اذیت می کند ولوم تریبل را کم کنید و اگر صدای حجیم شیشه های شما را می لرزاند ولوم باس را کم کنید، اگر صدای شما تو دماغی است و در فضا ایجاد همهمه می کند، باز ولوم باس را کم کنید.
معمولاً در دستگاهها لازم است ولوم باس در حدّ وسط یا کمی کمتر باشد و ولوم زیر کمی بیشتر از حد وسط باشد.
اکو (echo) یا افکت (FX):
ولوم اکو مقدار صدایی است که از این ردیف میکروفون به سمت افکتر ارسال می شود. شما می توانید حجم تکرار صدا را در هر یک از میکروفون ها تنظیم کنید، ولی توجّه داشته باشید که اگر صدای خیلی زیاد از این ردیف میکروفون به سمت اکو روانه بشود، ممکن است پردازنده اکو نتواند آن را تحمل کند و باعث بی کیفیت شدن اکو یا فرسوده شدن آن بشود. پس این ولوم را از نصف بیشتر نکنید.
معمولادر میکسر ها دو پیچ به نام های FX1 و FX2 وجود دارد که میزان ورودی هر یک از FX های تنظیم شده را به ورودی یا میکروفن تائین میکند. مثلا شما میتوانید در بخش FX های اصلی میکسر FX1 را به حالت Delay تنظیم کنید و FX2 را به حالت Reverb یا حالت سالن تنظیم کنید و در میکروفن مداح پیچ FX1 را تا نصف باز کنید و پیچ FX2 را تا نصف برای دادن حالت سالن کم به صدای مداح و در میکروفن سخنران FX1 را به طور کامل بسته و فقط FX2 را باز کنید.
پیچ Aux :
پیچهای AUX مشخص میکند که چه میزان صدا از هر خط برای خروجی AUX Send ارسال شود. خروجی AUX یک خروجی مستقل است که میتوانید از آن برای اتصال افکتور یا اتصال رکوردر (مخصوصا برای ضبط صدای جمعیت) و یا ضبط صدای مداح، بدون افکت استفاده نمایید. Pre و یا Pose بودن AUX توسط یک سوئیچ قابل تغییر است.
دقّت کنید که بسته به تنظیم شما ممکن است صدای یک میکروفون به Aux وارد شود ولی از باندهای خروجی شنیده نشود! این ترفند برای ضبط صدای جمعیت مفید است.
توجّه کنید که aux ورودی Aux in تنها امکان دریافت صدا را دارد و aux out (خروجی) تنها امکان ارائه صدا را دارد.
به این دو فیش صدای بیش از حدّ وارد نکنید.
پیچ MON :
به کمک پیچهای MON میتوان مشخص کرد که چه میزان صدا از هر خط برای خروجی مانیتور ۱ و مانیتور ۲ ارسال شود. پیچهای Mono به صورت Pre Fader عمل می کنند. یعنی قبل از فیدر ولوم قرار دارند و کم و زیاد کردن ولوم خط بر روی خروجی آنها تاثیر ندارد.
اگر شما دو خواننده با دو اسپیکر مانیتور جداگانه داشته باشید میتوانید با باز کردن Mon1 برای میکروفون اول و Mon2 برای میکروفون دوم، از تداخل صداها در مانیتورهای اختصاصی مداحان جلوگیری نمایید.
پیچ بالانس یا pan:
این پیچ میزان تقسیم صدا به لاین چپ و یا راست را تنظیم میکند. می توانید صدای یک ردیف از میکروفون را تنها به یک طرف باندهای خروجی بفرستید یا صدای یکی از میکروفون ها را در یکی از بلندگوها کم کنید. این تنظیم هنگام کار استریو بیشتر کاربرد دارد.
دکمه ONیا Mute:
فقط وقتی که این دکمه روشن است، این خط ورودی کار میکند. به عنوان مثال با خاموش کردن دکمه ON در خط ۱، تمام خط یک از مدار خارج میشود.
دکمه PFL :
وقتی دکمه PFL برای خطی روشن باشد، صدای ورودی به این خط به صورت Pre Fader به خروجی مانیتور و هدفون ارسال میگردد. منظور از Pre fader بودن خروجی این است که این خروجی، مستقل از فیدر خط ورودی عمل میکند. یعنی اگر فیدر ورودی بسته باشد و یا حتی خط در حالت Mute باشد، شما روی هدفون صدای ورودی به آن را میتوانید بشنوید. میزان خروجی مانیتور هنگام روشن بودن PFL وابسته به میزان Gain و اکولایزر آن خط ورودی میباشد.
این دکمه در برخی میکسرها solo نام گذاری شده است.
وقتی یک یا چند سوئیچ PFL روشن باشد، چراغ زرد رنگ زیر نمایشگر LED حجم صدا روشن میشود. در این حالت ردیف ال ای دیهای سمت چپ، میزان صدای ورودی به خطهایی که PFL روشن دارند را نشان میدهد و الایدیهای سمت راست اندازهی صدای خروجی از میکسر را نشان میدهند. در این هنگام شما میتوانید دقیقا مقایسه که چه مقدار صدا به میکسر شما وارد میشود و حجم صدای خروجی شما چقدر است. نه صدای ورودی و نه صدای خروجی، نباید دیستورت باشد. اگر الایدیهای نشان دهنده حجم صدا به رنگ قرمز برسد، صدای شما دیستورت خواهد شد.
کاربرد دیگر دکمه PFL این است که شما میتوانید با استفاده از این سوئیچ صدای ورودی به تک تک میکروفونها و خطها را به کمک هدفون تست کنید، بدون آنکه نیاز باشد هنگام تست از خروجیهای اصلی میکسر و باندهایتان استفاده کنید.
دکمهST :
با فشار دادن این دکمه صدای ورودی به این خط، از خروجی اصلی میکسر پخش میشود.در بالای این دکمه، کلیدی وجودی دارد که زیر آن اعداد ۱,۲ نوشته شده است. ممکن است در برخی میسکرها از کلمهی sub نیز استفاده شده باشد.
هنگام فشار دادن این دکمه، صدای خروجی این خط به خروجیهای فرعی ۱ و ۲ نیز ارسال میگردد. هنگام پایین بودن این دکمه اگر پیچ بالانس را به سمت چپ بچرخانید صدا از خروجی فرعی ۱ و اگر به سمت راست بچرخانید صدا از خروجی فرعی ۲ خارج میشود.
چراغ Peak یا PK :
چراغ قرمز رنگ PK وقتی روشن میشود که صدا در خط ورودی دیستورت میشود. روشن بودن این چراغ ربطی به بالابودن فیدر ولوم صدای خروجی خط ندارد. بلکه روشن شدن چراغ PK نشان گر زیاد بودن میزان Gain و در نتیجه ورود بیش از حد صدا به خط می باشد.برای جلوگیری از روشن شدن چراغ پیک، پیچ گین (ضریب تقویت صدا) را آنقدر کم کنید که این چراغ دیگر روشن نشود.
چراغ Sig :
گامی که به هر یک از خطوط ورودی میکسر صدایی وارد میشود، بسته به میزان شدت صدا، چراغ سبز رنگ Sig نیز روشن میشود. این چراغ نوعی علامت است تا شما بفهمید روی کدام خطها صدای ورودی دارید.
فیدرهای تنظیم ولوم صدا:
به کمک این فیدرها میزان حجم و بلندی صدای هر خط یا هر میکروفن را میتوانید تنظیم کنید. گاهی قطع بودن صدای دستگاه متوجّه این ولوم است. معمولاً این ولوم را باید در حدّ وسط یا کمی بیشتر تنظیم کرد. در میکسر ها این ولوم به جهت حساسیّتش به صورت کشویی قرار داده شده است تا تنظیم آن دقیق تر و در دسترس تر باشد.
توجّه داشته باشید که در میکسرهای استاندارد که ولوم آنها بر معیار دقیق دسیبل تنظیم شده است، شما حق ندارید برای کم کردن صدا آن را ناگهان نصف کنید! زیرا کم کردن این ولوم به اندازه پنجاه درصد به معنای افت نود درصدی صداست!
فیدر افکت:
هرچه این فیدر بالاتر باشد، میزان افکت اعمال شده به صدای اصلی بیشتر خواهد بود.
خروجی فرعی ۱ و ۲ :
این فیدر صدای خروجی فرعی ۱ و ۲ را تنظیم میکند.
فیدر تنظیم خروجی اصلی میسکر:
این فیدر صدای خارج شده از خروجیهای اصلی را کنترل میکند.
میتر:
میزان شدت صدای خروجی را نشان میدهد. اگر برای هر یک از خطوط ورودی دکمه PFL انتخاب شده باشد صدای ورودی آن خط بر روی میتر نشان داده میشود. میتر معمولا دارای سه رنگ ال ای دی میباشد. رنگ سبز، که نشان دهندهی مجاز بودن میزان سیگنال است. رنگ زرد که منطقهی احتیاط است و شما نباید بیش این صدا را زیاد کنید و رنگ قرمز که نشان دهندهی به اوج رسیدن صدا و احتمال بروز اعوجاج در صدا است.
یک نکته:
به رنگ ولومهای یک دستگاه توجّه داشته باشد. رنگ ولومها حساب شده است. گاهی همه ولومهای مربوط به افکت را مثلاً آبی قرار می دهند. گاهی همه ولومهای صدا را هم رنگ و مثلاً سفید قرار می دهند، گاهی همه ولومهای زیر و بم و مید را هم رنگ قرار می دهند، البته گاهی زیر و بم و مید را با رنگهای گرم و سرد یا تند و کم رنگ مشخص می کنند.