سیستم صوتی سوراند ۵٫۱ و یا ۷٫۱ یکی از اصطلاحاتیه که در برخورد با مشخصات سینمای خانگی یا کلا سیستم های صوتی دیده میشود. برای فهمیدن این موضوع با ما همراه شوید.

کانال صوتی چیست ؟

توی الکترونیک یا مخابرات هر جا صحبت از کانال ارتباطی شد یعنی مسیری برای انتقال اطلاعات یا انرژی . مثلا کانال فرکانسی یعنی یه کابل فیزیکی یا محدوده بی سیم که مقادیر مشخصی از فرکانس می تونه توش جابجا بشه .

کانال صوتی یعنی یه جایی که مقادیر مشخصی از امواج صوتی می تونه توش منتقل یا شنیده بشه . مثلا محدوده صدای انسان خودش یه کانال صوتی هست .

به عبارت دیگه توی موزیک یا آهنگ ، صدای خواننده خودش یه کانال صوتیه و صدای دوب دوب یه کانال و صدای دیس دیس یه کانال دیگه . به زبون ساده ، کانال صوتی ، شامل محدوده مشخصی از صداست . حالا واسه اینکه ما تمام صداهای موجود در یک موزیک رو به درستی بشنویم ، باید چند تا کانال صوتی رو دریافت کنیم . هر کدوم از کانال ها رو که نگیریم ، از اون طیف صدا محروم میشیم .

مثلا اگه کانال صوتی صدای بم رو نگیریم ، فقط دیس دیس می شونیم و دوب دوب خبری نیست .
یه جور دیگه بخوام علمی تر توضیح بدم : محدوده شنوایی انسان از ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلو هرتزه ، ما دستگاهی نداریم که بتونه همه این محدوده رو پوشش بده یا بسازه، واسه همین ، این محدوده بزرگ رو کانالیزه یا دسته بندی کردیم . مثلا از ۲۰ هرتز تا ۲۰۰ هرتز میشه ۱ کانال ، از ۲۰۱ هرتز تا ۱۰۰۰ هرتز یه کانال دیگه و… (اعداد واقعی نیستند و فقط برای فهم بهتر مطرح شدند)

آرایش ۵٫۱ در سیستم صوتی چیست ؟

۵٫۱ در سیستم صوتی یعنی ۶ تا خروجی صدا که هر کدوم از این خروجی ها یه کانال صوتی به حساب میان . پس به سیستم ۵٫۱ ، سیستم صوتی ۶ کاناله هم میگن . ۵٫۱ یعنی ۵ تا اسپیکر به علاوه یه دونه ساب ووفر . اون ۱٫ یعنی یک عدد ساب ووفر .

حالا چرا ۱٫ ؟ چون ساب ووفر بخش بسیار کوچکی از محدوده صوتی فرکانس پایین رو پوشش میده .
اون ۵ یعنی ۵ تا اسپیکر که ۵ تا محدوده خاص رو پوشش میدن . ۲ تا اسپیکر استریو واسه چپ و راست صدای اصلی در جلوی شما . ۲ تا اسپیکر استریو چپ و راست در پشت سر شما واسه صداهای پشت صحنه و جزئیات ، ۱ اسپیکر مرکزی واسه صدای خواننده یا صدای بازیگران در جلوی شما .
ببینید تو حالت معمول ، اکثر صداها به صورت استریو یعنی دو کاناله چپ و راست پخش میشه . مثلا صدای تلویزیون بهتنهایی به صورت استریو هست یا صدای لپ تاپ یعنی فقط دو تا اسپیکر داره ، یکیش یه بخش از صدا و یکی دیگه هم بخش مکمل رو پخش می کنه . اما برای دریافت جزئیات بیشتر از صدا باید اسپیکرهای بیشتری رو قرار بدیم که اینجوری ، سیستم صوتی ۵٫۱ بوجود اومد . چون فیلم های سینمایی یا بازی های ویدئویی ، افکت های صوتی و جلوه های ویژه دارن و باید تمام جزئیات به گوش شنونده برسه !

آرایش پیشنهادی برای سیستم ۵٫۱ صوتی

برای اینکه تمام جزئیات صدا به درستی به گوش شما برسه ، باید اسپیکرهای ۵٫۱ رو به درستی توی اتاق یا پذیرایی خودتون بچینید . مثلا اگه ساب ووفر رو در گوشه ی اتاق قرار بدید صدای با کیفیتی دریافت نمی کنید . آرایش پیشنهادی اینه که دو تا اسپیکر جلوی شما و در سمت چپ و راست اتاق باشه و اسپیکر مرکزی یا Center همونطور که از اسمش بر میاد ، روبروی شما ( وسط اتاق – بین اسپیکرهای چپ و راست جلو ) و دو تا اسپیکر هم پشت شما چپ و راست اتاق واسه پخش جزئیات . ساب ووفر هم معمولا جلوی شخص قرار میگیرد.
در شکل زیر می تونید روش صحیح قرارگیری باندها رو ببینید .

سیستم سوراند ۷٫۱ چیست ؟

سیستم صوتی ۷٫۱ هم مثل همون ۵٫۱ هست با این تفاوت که دو تا اسپیکر اضافه شده . یعنی مرکزی ، چپ و راست جلو ، چپ و راست اتاق ، چپ و راست عقب و ساب ووفر که مجموعا میشه ۸ تا اسپیکر . در بسیاری از مواقع همون سیستم سوراند ۵٫۱ کافیه چون تقریبا تمام جزئیات رو می تونید بشنوید اما خب برای یه سری پروژه های حرفه ای تر از سیستم صوتی ۷٫۱ استفاده می کنن .
آرایش سوراند ۷٫۱ رو در شکل زیر می بینید .

نکات ریز در مورد سیستم صوتی سوراند Surround

■ به ساب ووفر در سیستم های صوتی ، LFE هم میگن . LFE مخفف عبارت Low Frequency Effects هست و معنیش اینه که روی فرکانس های پایین کار می کنه .
■ به بیش از ۳ تا اسپیکر میگن سوراند ( Surround ) که البته تلفظ صحیحش به صورت səˈraʊnd هست ( سِرَوند ) . یعنی سیستم های معمولی که ۱ ساب و ۲ تا اسپیکر دارن نمیگن سوراند.
■ در بعضی جاها شاید عبارت ۶٫۲ یا ۷٫۲ رو هم ببینید . این یعنی ۲ تا ساب ووفر وجود داره .